Van Heinde en Verre: Notities van een terugkomer #34
Zeker, je moet de slingers ophangen. En de engelen, de ballen, en wat je allemaal nog meer in de feestboom wenst te zien. Maar je hoeft het niet ‘zelf’, niet alleen te doen. Ik herinner mij het intense kinderplezier bij het optuigen van de kerstboom die mijn vader het huis in bracht. Het opzetten van de kerststal was trouwens zo mogelijk nog aangenamer, met een extra snoepje voor wie het kindeke Jezus uit de krantenverpakking van het jaar ervoor wist te halen.
De afgelopen 7 jaar werd mijn kerstboom gevormd door de grote bladeren van een nog laag palmboompje, die half over de balustrade van mijn veranda op Curaçao hingen. De gekleurde knipperlichtjes kwamen uit China en kocht ik bij de winkel op de Caracasbaaiweg, die door het jaar heen een partycentrum leek, maar vanaf november goedkope kerstprut verkocht, en tussen 27 december en oudjaar uiteraard uiterst volwassen vuurwerk.
De laatste 3 jaar tuigde ik de boom samen met mijn lief op. Een heel bescheiden vertoning, al met al, maar intens genot laat zich gelukkig helemaal niet vangen in kwantiteit. Dit jaar vieren we de kerst voor het eerst samen in het land dat, op het moment van schrijven van deze woorden, nog in de race is om het record aaneengesloten zonloze dagen te verbreken. Spannend, maar ik geef ons een heel goede kans.
Witte wattenbaard
Ik heb, niet ver van de rand van de Sahara, Malinese militairen Jinglebells horen spelen met hun muziekkapel. (In de maand oktober, dat dan weer wel.) Ik heb witte Nederlandse vakantiegangers, met een Unox-muts op, de Caribische Zee in zien rennen op nieuwjaarsdag. En ik heb in het winkelcentrum van mijn buurt in Nairobi gezien hoe een zwarte kerstman met witte wattenbaard kinderen op schoot nam; kinderen die zich even verguld als geschrokken wisten.
Zelfs in India, toch niet echt een land van judeo-christelijke tradities, is eerste kerstdag een nationale feestdag. Het aantal katholieken en protestanten bedraagt er slechts zo’n 2 procent van de bevolking. Maar goed, 2 procent van 1,4 miljard levert altijd nog miljoenen meer christenen op dan we in Nederland ooit nog zullen hebben. Leve het hindoeïsme trouwens. Door het pantheon van goden is het aantal vrije dagen in India haast niet bij te houden.
Evenaar
Op 25 december 1914 vonden soldaten van Duitsland en Groot-Brittannië in de loopgraven van het Westvlaamse Mesen de tijd voor een kerstbestand. Ze wisselden cadeautjes uit en hielden een voetbalwedstrijd. Daarna probeerden ze, comform de opdrachten van hogerhand, elkaar weer van het leven te beroven. Tussen Oekraïense en Russische militairen lijkt een bestand met cadeautjes onmogelijk. Maar feit is dat de laatste dagen van het jaar voor veel mensen een bijzondere betekenis hebben.
Met de terugkeer van het licht en het weer gaan lengen der dagen kan dat hooguit voor de mensen op het noordelijk halfrond te maken hebben. Aan de andere kant van de evenaar is dat immers precies andersom, hoezeer ook westerlingen dat steeds lijken te vergeten.
Dus zal het toch gaan om Oud&Nieuw. Om afscheid van het oude en de verwelkoming van het nieuwe. Om weemoed en verlangen. Om vrees. En om hoop. Omdat zonder dat laatste, zonder hoop, we allemaal verdrinken in de poel van droefenissen die ‘werkelijkheid’ heet.
Fijne dagen!
Kees Broere
(Van Heinde en verre is terug op vrijdag 3 januari 2025)
