Van Heinde en Verre: Notities van een terugkomer #28
Elk land heeft zijn invloedrijke buitenland. Voor mij begint de dag online steevast met een bezoek aan de site van BBC World, ook omdat ik daarmee hopelijk wat ruimer zicht krijg op zaken die spelen in het land waarin ik woon. Normaal gesproken heb ik minimaal een paar slokken koffie nodig, voordat ik die grote wereld via het kleine scherm van mijn smartphone tot mij laat komen. Maar deze woensdag was dat anders.
U weet waarom. Een vriendin op Curaçao had mij dinsdagavond Nederlandse tijd via WhatsApp gevraagd of ik zou opblijven om het tellen van de stemmen in de Amerikaanse verkiezingen te volgen. Nee, was mijn antwoord; ik moet woensdag vroeg op en zal dan waarschijnlijk zien dat er nog geen definitieve uitslag is. Maar toen ik meteen na het ontwaken de berichtgeving op de BBC zag, wist ik al snel beter.
‘De verkiezingen lijken de kant van Trump op te gaan’, schreef Auntie Beeb. Die voorzichtig gekozen woorden van de Britse nieuwsorganisatie maakten duidelijk dat de overwinning Trump al vrijwel niet meer kon ontgaan. En inderdaad, nog voordat ik bij wijze van spreken mijn eerste koffie geheel naar binnen had kunnen werken, was onloochenbaar dat de 47ste president van de VS dezelfde zou zijn als de 45ste.
Dierbaar en belangrijk
Dezelfde persoon, maar in een andere omgeving. Trump heeft de afgelopen vier jaar natuurlijk meer gedaan dan zijn ongenoegen uiten over de volgens hem door Joe Biden gestolen vorige verkiezingen. De komende tijd zal blijken of de nieuwe radicale plannen van hem en zijn vertrouwelingen de Amerikaanse democratie en rechtsstaat op hun grondvesten zullen doen schudden. En ook wat een en ander voor ons in het buitenland zal betekenen.
Acht jaar geleden ging ik er zonder meer vanuit dat Hillary Clinton een dikke overwinning op Trump zou boeken. Dit keer ging ik niet verder dan hopen dat Kamala Harris de zege zou binnenhalen. Voor het geval dat niet zo zou zijn, was het nodig alvast stevig na te denken over de consequenties van een nieuw bewind-Trump. Hij boekte een klinkende overwinning. Nu is het zaak om hem niet alles wat dierbaar en belangrijk is zo maar in handen te geven.
Dansen en lachen
Dat Trump behalve vanwege het bedrijf ASML weinig geïnteresseerd zal zijn in Nederland, lijkt me een uitgemaakte zaak. Ook als Europa staan we er mogelijk alleen voor. Dat betekent een heleboel dingen, maar op korte termijn vooral ook dat de Russische agressie tegen Oekraïne mogelijk verder en verder in ons continent zal doorwerken. Van een koude sabotage-oorlog is natuurlijk al sprake. Maar wat als het geweld steeds ‘hetere’ vormen aanneemt?
Onlangs las ik het boek van Cherry Duyns over zijn ‘levensvriend’, de schilder en dichter Armando. Duyns schrijft daarin ook over de periode voorafgaand aan de Tweede Wereldoorlog: ‘Muziek die rond de jaren dertig opgloeide in de orkesten van Engelse hotels, waar gedanst en gelachen werd terwijl de horizon zich al langzaam tot een vuurmond begon samen te trekken.’
Negentig jaar later lachen en dansen wij ook dat het een lieve lust heeft. Maar misschien, zo hield ik mijzelf op woensdagochtend voor, hebben we binnenkort ook ‘Trumpfluisteraar’ Mark Rutte hard nodig om onze wereld op de been te houden. O ironie.
Het zijn verbijsterende tijden.
Kees Broere