Kennisbank

Van Heinde en Verre: Notities van een terugkomer #25

U kent ze wel, de huiververhalen. Over Amerikanen die pakweg 30 jaar in de gevangenis hebben gezeten, sommigen zelfs jarenlang in de dodencel. Die altijd hebben beweerd onschuldig te zijn en eindelijk dan, godenzijdank, hun onschuld bewezen zien. En die dus weer naar buiten komen, de straten in waar zij al die tijd niet hebben mogen lopen. Is hun leven veranderd? Natuurlijk. Is het leven daarbuiten veranderd? Reken maar.

Dit wordt een opgewekt verhaal. Maar omdat ik, terug in Nederland, moet doen als de Nederlanders zeg ik eerst: ‘De NS is een waardeloze club, waar echt alles de hele tijd mis gaat!’ Zo ervaart het volk dit nu eenmaal, dus ik sluit mij bij dat sentiment keurig aan. Maar niet heus. Het is fantastisch om na 30 jaar weer regelmatig in de trein te zitten en dan ook te kunnen genieten van het vele dat in die tijd is veranderd, en vooral ook: verbeterd.

Oergewoon

Ik herinner mij een NS-leuze die sprak over de vermenging van geel en blauw (de basiskleuren van de Spoorwegen) en het resultaat hiervan, groen. Met andere woorden, de trein is goed voor het milieu. Inmiddels maakt de NS dat op meerdere manieren waar. Rijden op duurzame stroom, het is wel degelijk mogelijk. Het bedrijf zegt voor 100 procent op windenergie te draaien en CO2-neutraal te zijn. Als het klopt, is dat geen geringe verdienste.

Er is ook op een andere prettige manier van ‘vermenging’ sprake. Zo’n 30 jaar geleden was ook de NS een organisatie waar overwegend witte mannen werkten. En kijk nu eens. De machinist kan tegenwoordig net zo makkelijk een vlotte vent van kleur zijn, de conductrice een elegante, wat oudere witte vrouw. Ook in dat opzicht, gelukkig maar, is de NS de afspiegeling van een Nederlandse samenleving, die aardig van samenstelling veranderd is.

Dat is mooi, en dat is vooral ook gewoon. Ik zie het ook terug in de mensen die model hebben gestaan voor de meest recente reclamecampagne. Ja, we zien een witte man, een zwarte vrouw, en een zoon en dochter die van hen de ‘gemengde’ uitkomst zijn. Maar wat we vooral kunnen zien, als we een open blik hebben, is dat hier sprake is van een weliswaar eigentijds, maar tegelijk ook oergewoon Hollands middenklassegezin.

Beste reizigers

En dan zijn er natuurlijk de veranderingen in de dienstverlening. Bijvoorbeeld tijdens de treinrit. Ooit hoorde ik, bij het naderen van Rotterdam Centraal, een conductrice over de intercom zeggen: ‘Dames en heren, over enkele minuten zullen wij landen…’, waarna zij zich haar vergissing realiseerde en gierend nerveus lachend haar microfoon dichtgooide. Ik mag nog steeds graag aan haar denken, vooral bij het naderen van Rotterdam.

Dezer dagen is het ‘dames en heren’ in de trein een uitzondering. De meeste conducteurs spreken ons, net als de omroepstem op de perrons, aan met ‘beste reizigers’. Ik begrijp dat hierover nogal wat discussie en gedoe is geweest, maar vind het een inclusieve streling van het oor.

De berichten aan de reizigers lijken me steeds uitgebreider en dus langer te worden. Dat moge informatief bedoeld zijn (‘We gaan naar Groningen en het belooft een spectaculaire reis te worden’ – WTF), maar gaat wel af van mijn zuivere sluimertijd in de trein. Nou vooruit.

En verder? ‘Waardeloze club!’

 

Kees Broere

 

 

 

 

 

Kees Broere

Met meer dan 40 jaar ervaring als journalist en schrijver heeft Kees duizenden artikelen geproduceerd voor landelijke media, honderden reportages voor televisie en radio gemaakt, en zes boeken geschreven. Kees Broere staat bekend om zijn open blik en combineert scherp inzicht met een verfrissende bescheidenheid.