Van Heinde en Verre: Notities van een terugkomer #22
We dronken koffie in het Acropole, het oude, terecht befaamde, maar tijdens de recente burgeroorlog helaas aan flarden gegane hotel in Khartoem, de hoofdstad van Soedan. Mijn collega en ik raakten in gesprek met een Amerikaan, een man die net als de nodige andere hotelgasten zo zijn mysterieuze redenen had om niet heel duidelijk te maken waarom hij in het Acropole verbleef. Hij praatte ons bij over de situatie in de regio Kordofan.
Ze zijn er vaker, die dagen waarop ik niet denk: hoe zou het toch zijn in Kordofan? Ik weet bij benadering wel waar in Soedan het gebied ligt, maar het kan zo maar zijn dat ik daarvan een verkeerd beeld voor ogen heb. De Amerikaan moest dat begrepen hebben. Hij toonde ons een kaart van het immense Noord-Afrikaanse land, wees Kordofan aan en sprak de voor mij memorabele woorden: ‘It always helps to look at a map.’
Leve de atlas
Probeert u het zelf maar eens. Of het nu gaat om de exacte locatie van het ongetwijfeld schitterende Waddinxveen, of om de precieze coördinaten van Uruguay, de werkelijkheid van een kaart blijkt vaak een zeer verrassende te zijn. Leve de atlas dus ook, want daarmee kunnen we de hele wereld op allerlei manieren napluizen.
Veel Nederlanders van pakweg boven de vijftig jaar (en misschien ook wel jongeren) denken in zo’n geval aan de Bosatlas. Wie is er niet groot mee geworden? Zelf heb ik mijn exemplaar uit pakweg 1969 al jaren geleden de deur uit zien gaan. Maar toen ik onlangs stuitte op een nieuwe druk van ‘de grote Bosatlas’, kon ik mijn vreugde niet onderdrukken en begon ik helemaal vooraan het fikse boekwerk door te bladeren.
Veel is veranderd en alles staat tegenwoordig natuurlijk ook op het internet, maar de Bosatlas in boekvorm begint nog steeds met Nederland. Denkend aan het publiek van lezers en ‘kijkers’ lijkt mij dat een zeer te billijken en ook wel verstandige keuze. De daarop volgende keuze zou wat mij betreft die voor de andere delen van het koninkrijk der Nederlanden moeten zijn. Voor de Caribische eilanden dus. Maar nee.
Een zoveelste gemiste kans
Pas vanaf pagina 199 van de nieuwe Bosatlas is er enige aandacht voor ‘Caribisch Nederland’ (Bonaire, Sint Eustatius en Saba) en voor de ‘autonome Caribische landen binnen het koninkrijk’ (Aruba, Curaçao en Sint Maarten). Talrijke andere landen, die voor Nederland al dan niet van grote betekenis zijn, zijn dan al de revue gepasseerd.
Als oud-inwoner van Curaçao en onbetaald supporter van dat rare ding dat ‘koninkrijk’ heet, gaat de desinteresse voor de eilanden mij aan het hart. Dat de Bosatlas begint met Nederland, maar pas zo’n 200 pagina’s verderop aandacht besteedt aan de overige delen van het koninkrijk, zie ik als een zoveelste gemiste kans om iets onder de aandacht te brengen dat volgens mij voor zowel eilandbewoners als Nederland heel bijzonder kan zijn.
Tegelijkertijd is het uiteraard ook een afspiegeling van de verhoudingen binnen dat Nederlands koninkrijk. Op de eilanden, zo weet ik uit jaren ervaring, is het belangrijk om te weten wat in politiek Den Haag speelt. En andersom? In het Hoofdlijnenakkoord, weet u nog, werd welgeteld één zin aan de koninkrijksrelaties gewijd. De Caribische eilanden heten daarin ‘waardevol’.
Dan weet je het wel. Boeien.
Kees Broere
