Kennisbank

Recensie | Wantrouwen in de Wandelgangen

Twee generaties politiek verslaggevers met hun visie op het veranderd vak met een scherpe reflectie op de politieke cultuur van gisteren en heden. Dat is de kern van het boek “Wantrouwen in de wandelgangen,” geschreven door journalisten Jan Tromp en Coen van de Ven. De twee journalisten noteerden, op uitnodiging van Nieuwspoort, van binnenuit de veranderingen. Hoe het was, en hoe het nu is. Openhartig, aan de hand van tal van gesprekspartners en anekdotes. Een aantrekkelijk boek voor elke politieke junkie.

In het boek wordt beschreven hoe de politieke cultuur in Den Haag in de afgelopen vijftig jaar is veranderd. De auteurs beschrijven de verschuiving van een meer open en informele sfeer naar een meer afstandelijke atmosfeer in de hedendaagse politiek. De huisvesting van de Tweede Kamer heeft hieraan bijgedragen. Van de oude vergaderzaal met de groene bankjes waarbij de minister letterlijk in het midden van het debat staan naar de “Bunker” noemen, verwijzend naar het tijdelijke onderkomen van de Tweede Kamer, genaamd “B67. Ze  benadrukken dat spontane interacties in de huidige politieke cultuur zeldzaam zijn geworden en dat de politieke wereld steeds meer wordt geregisseerd door spindoctors en woordvoerders, waardoor de echte menselijkheid verloren gaat.

Terwijl politici vroeger meer ruimte hadden voor nuance en ambivalentie in hun standpunten en taal, er meer ruimte was voor debat met en zonder gesloten deuren,  zijn ze nu gedwongen om strakke regie-instructies te volgen, wat leidt tot een verlies van diepgang en authenticiteit. De voorspelbaarheid en uniformiteit en de beoordeling op imago en presentatie in plaats van hun beleid en ideeën zorgt voor vervlakking. En natuurlijk is niet alles beter in het verleden. Maar de mystiek van het Binnenhof is wel enigszins verdwenen.

Het boek wijst ook op de opkomst van sociale media en de veranderende rol van traditionele media in de politiek. Politici moeten nu rekening houden met de directe impact van sociale media en hebben minder controle over hun boodschappen. Dit heeft geleid tot een nieuwe dynamiek in de politieke communicatie.

Al met al biedt “Wantrouwen in de wandelgangen” een diepgaande analyse van de veranderingen in de politieke cultuur in Nederland en benadrukt het de noodzaak van openheid, authenticiteit en menselijkheid in de politiek, evenals het behoud van politieke rituelen in de moderne democratie. Het boek roept op tot meer ruimte voor nuance en ambivalentie in het politieke debat en pleit voor een herwaardering van de rol van traditionele media in de politiek.