Kennisbank

Moet je overstappen van X naar Bluesky? De impact op lobby, nieuws en samenleving

We zien het allemaal gebeuren: steeds meer mensen, organisaties en partijen kondigen aan dat ze X (voorheen Twitter) verlaten en vanaf nu op Bluesky te vinden zijn. In de afgelopen jaren is X steeds meer een plek geworden waar alles geroepen moet mogen worden. Steeds meer ruimte ontstaat voor haatzaaien, racisme en seksisme. Waar deze geluiden eerder nog werden beperkt door de voorwaarden van het platform, zorgen het wegvallen van deze voorwaarden, de groeiende polarisatie en zeker de eigenaar van Twitter ervoor dat mensen vertrekken van dit ooit veelbelovende platform.

Waar er eerder geen “goed” alternatief was, is daar de laatste tijd Bluesky. Als je de app opent, doet deze sterk denken aan het oude Twitter (nu X). De kleur is blauw, de tijdlijn lijkt erg op die van X, het menu met instellingen en meldingen, en zelfs de locatie van de zoekbalk om andere accounts te vinden, doen denken aan X voordat het X werd. Wat maakt Bluesky dan anders dan X?

Bluesky modereert op haat, misinformatie, discriminatie en meer. Daarmee gaan zij in tegen een trend die de laatste maanden is ontstaan op sociale mediaplatforms. Waar X al op vooruitliep en bijna helemaal niet meer modereert. Op X zie je het aandeel misinformatie, haat en discriminatie toenemen. Het algoritme lijkt dit type content ook te belonen. Terwijl het Bluesky geen algoritme gebruikt op dit moment, hier worden berichten nog op chronologische volgorde getoond.

Zijn deze ontwikkelingen een zegen voor het online landschap, of zorgt dit voor een moderne verzuiling, waarbij verschillende groepen andere mediakanalen gebruiken? Veroorzaakt dit dat mensen alleen nog maar hun eigen gelijk horen binnen hun eigen groep?

Bluesky en X zijn platforms waarop de gebruiker berichten kan plaatsen, nieuws kan delen, foto’s kan delen en dit alles kan consumeren op het platform van zijn keuze. Maar is de vraag “Bluesky of X?” niet te smal? Moeten we het niet ook over TikTok, Instagram of Facebook hebben? Want deze platforms, samen met Bluesky en X, zijn de dominante netwerken waar mensen actief op zijn.

Maar wie gebruikt nu welk netwerk? Bluesky trekt op dit moment veel nieuwe gebruikers. Dit zijn vooral mensen en organisaties die aan de progressieve kant van het politieke spectrum zitten, van alle leeftijden. Op X vind je nog steeds een redelijk diverse groep gebruikers van alle leeftijden. Echter, de stem van mensen die extremere denkbeelden verspreiden, wordt steeds sterker door de algoritmes. Op TikTok vind je vooral een jongere doelgroep, Gen Z, die de grootste groep gebruikers vormt. Zij maken en bekijken filmpjes over allerlei thema’s.

De grootste groep gebruikers van Instagram bestaat uit mensen onder de 35 jaar. Op dit platform worden voornamelijk beelden gedeeld. De inhoud hiervan varieert, maar voor deze categorie gebruikers zijn sociale media een belangrijke bron voor nieuws. Het gebruik van Facebook is nog steeds groot; het blijft het grootste sociale mediaplatform. Iedere groep gebruikt Facebook op een andere manier, maar je ziet wel dat alle groepen, zowel de groep van 20 tot 29 jaar als de groep van 50 tot 65 jaar en ouder, Facebook gebruiken om nieuws tot zich te nemen. Daarnaast is Facebook, net als X en Bluesky, een soort dorpsplein, omdat er gemakkelijk tekstberichten gedeeld kunnen worden en er makkelijk op gereageerd kan worden.

De invloed van sociale media is groot op hoe we met elkaar omgaan. Zeker onder jongere generaties (millennials en Gen Z) zijn dit kanalen waar gebruikers nieuws vandaan halen. Zij kijken beduidend minder tv en lezen minder kranten. Ze krijgen wel nieuws mee van traditionele nieuwsmedia, maar dan aangepast voor het platform dat ze gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan NOS op 3, dat nieuws maakt dat jongeren aanspreekt en is afgestemd op het platform dat zij gebruiken.

Nu de vraag: waar doet u of uw organisatie goed aan? Actief op al deze platforums, een boycot van een platform, of omarmt u ze allemaal?

Moet je overstappen van X naar Bluesky? De impact op lobby, nieuws en samenleving

De keuze om X te verlaten en over te stappen naar Bluesky is niet eenvoudig en hangt sterk af van je doel en doelgroep. Bluesky biedt een moderatiebeleid dat haatzaaien en desinformatie tegengaat, wat voor sommige organisaties en individuen een veiligere en prettigere omgeving kan betekenen. X blijft daarentegen een breed en invloedrijk platform, vooral voor politiek, journalistiek en maatschappelijke discussies. Maar wat betekent een overstap voor de verspreiding van nieuws, invloed op de samenleving en de manier waarop organisaties sociale media strategisch kunnen inzetten?

De impact op lobby en nieuwsverspreiding

Sociale media spelen een cruciale rol in hoe nieuws wordt gedeeld en hoe maatschappelijke en politieke debatten worden gevoerd. X heeft zich jarenlang laten zien als betrouwbaar platform waar journalisten, beleidsmakers en politici direct met elkaar en het publiek in gesprek gaan. Toch verandert dit langzaam:

  • X: Ondanks de toegenomen aanwezigheid van extremere denkbeelden, is X nog steeds een belangrijke plek voor real-time nieuws en politieke discussies. De snelheid waarmee berichten viral gaan en de directe interactie tussen journalisten, politici en het publiek maken het een krachtig platform.
  • Bluesky: Dit platform trekt vooral progressieve gebruikers en biedt een alternatief waar discussie in een minder gepolariseerde omgeving kan plaatsvinden. Het kan een nieuwe thuisbasis worden voor journalistieke en politieke gesprekken, maar heeft nog niet het bereik van X.
  • Andere platforms: Instagram, TikTok en Facebook blijven belangrijke kanalen, vooral voor jongere doelgroepen en visuele content. TikTok is op dit moment al het platform voor nieuwsconsumptie onder Gen Z, terwijl Facebook en Instagram populair blijven bij bredere leeftijdsgroepen, waarbij millennials vooral terug te vinden zijn op Instagram.

Hoe gaan sociale media om met jouw informatie en gegevens?

  • X: Is sterk afhankelijk van advertentie-inkomsten en heeft in het verleden data van gebruikers doorverkocht aan adverteerders en andere partijen. Dit leidt tot gerichte advertenties en beïnvloedt welke content gebruikers te zien krijgen. Sinds de overname door Elon Musk is de advertentiemarkt op X echter afgenomen, wat invloed heeft op de inkomsten en strategie van het platform.
  • Bluesky: Heeft geen advertenties en verkoopt geen gebruikersdata. Dit betekent dat gebruikers minder commercieel worden beïnvloed en dat het platform geen financiële prikkel heeft om engagement-verhogende (en vaak polariserende) content te promoten. Dit kan bijdragen aan een gezondere online omgeving.
  • Facebook & Instagram (Meta): Als onderdeel van Meta verzamelen Facebook en Instagram uitgebreide gebruikersdata om gerichte advertenties aan te bieden. Ze volgen interacties, zoekgedrag, locatie, en zelfs externe websites via trackingpixels. Meta’s AI analyseert welke content je bekijkt, hoe lang en met welke accounts je interacteert. Advertenties op beide platforms worden gepersonaliseerd en kunnen verschijnen in de feed, stories, reels en video’s. Influencer-marketing speelt een grote rol, waarbij merken samenwerken met populaire accounts. Door strengere privacyregels, zoals Apple’s iOS 14-update, heeft Meta minder toegang tot bepaalde data, maar blijft het een van de grootste advertentieplatformen wereldwijd.
  • TikTok: verzamelt uitgebreide gebruikersgegevens, waaronder kijkgedrag, interactietijd per video en zelfs biometrische gegevens zoals stem- en gezichtsherkenning. Het krachtige algoritme analyseert deze data razendsnel om hypergepersonaliseerde content en advertenties aan te bieden. TikTok Ads biedt merken gerichte promoties via gesponsorde challenges, in-app aankopen en influencer-samenwerkingen. Hoewel TikTok enorm populair is, vooral onder Gen Z, blijft de privacykwestie een groot aandachtspunt vanwege de Chinese moedermaatschappij ByteDance en mogelijke overheidsinvloed.

 Wat is het effect op de samenleving?

De keuze om platformen te verlaten of juist actief te blijven heeft bredere gevolgen voor de manier waarop mensen informatie consumeren en met elkaar in gesprek gaan.

  • Meer verzuiling: Wanneer groepen zich verspreiden over verschillende platformen, ontstaat het risico dat mensen alleen nog in hun eigen bubbel communiceren. Dit kan leiden tot minder diversiteit in het debat en een versterking van echokamers.
  • Verlies van een gedeeld platform: X was ooit dé plek waar verschillende meningen samenkwamen. Als steeds meer groepen naar andere platformen verhuizen, kan dit ertoe leiden dat het maatschappelijke debat steeds meer gefragmenteerd raakt.
  • Toenemende afhankelijkheid van algoritmes: Zowel op X als op andere sociale media bepalen algoritmes steeds vaker welk nieuws mensen te zien krijgen. Dit beïnvloedt niet alleen hoe informatie wordt verspreid, maar ook hoe mensen de wereld om hen heen waarnemen.

Wat is de beste strategie voor een organisatie?

Wat betekent deze verschuiving voor organisaties en bedrijven? Moeten zij kiezen voor één platform, of juist een bredere aanpak hanteren? Er zijn verschillende strategieën mogelijk:

  1. Blijven op X: Voor organisaties en individuen die zichtbaarheid willen houden in politieke en journalistieke discussies, blijft X een belangrijk platform.
  2. Overstappen naar Bluesky: Dit kan een aantrekkelijk alternatief zijn voor wie ethische bezwaren heeft tegen X en zich prettiger voelt in een omgeving waar misinformatie en haatzaaien worden aangepakt.
  3. Multiplatform-aanpak: Afhankelijk van de doelgroep en boodschap kan het effectief zijn om actief te zijn op meerdere platformen. Bijvoorbeeld Instagram voor visuele content, TikTok voor jongere doelgroepen en Facebook voor bredere communicatie.
  4. Boycotten van X: Dit kan een principieel standpunt zijn, maar betekent ook dat je een deel van je bereik en invloed verliest.

Conclusie: Wat moet je doen?

  1. Voor individuen en organisaties is het essentieel om platformkeuzes bewust te maken. De afname van moderatie op X en de toename van extremere meningen maken een vertrek begrijpelijk, maar X blijft een invloedrijk medium.
  2. Bluesky is een goed alternatief, maar nog in ontwikkeling. Het gebrek aan advertenties en de strikte moderatie maken het een veiliger platform, maar het mist op dit moment de impact van X.
  3. Een multiplatform-strategie is de slimste keuze. Voor organisaties en mediakanalen is het belangrijk om aanwezig te zijn op meerdere platformen, inclusief TikTok als groot nieuwsmedium voor Gen Z.

De keuze voor een sociaal platform hangt sterk af van wie je wilt bereiken en welk platform daarbij past. X, Bluesky, TikTok, Instagram en Facebook hebben elk hun eigen dynamiek, algoritmes en gebruikersgroepen. Voor organisaties die zich inzetten tegen polarisatie of discriminatie kan het verlaten van X een logische stap zijn, terwijl een gezondheidsfonds wellicht juist aanwezig wil blijven om desinformatie tegen te gaan.

Wat echter voor elke organisatie cruciaal is, is een doordachte sociale mediastrategie. Nu steeds meer generaties hun nieuws niet langer uit kranten of tv halen, is een sterke online aanwezigheid onmisbaar. Een bewuste en strategische keuze voor de juiste platformen bepaalt niet alleen je bereik, maar ook de impact die je hebt op het maatschappelijke debat.