Brexit Day: het startschot voor de race tegen de klok
Vrijdag 31 januari is het zover, “Brexit Day”. Hoewel men het moment bescheiden zal vieren met een aftelklok op Downing Street No 10, heeft Nigel Farage al een festijn gepland op Parliament Street in Londen waar de Union Jack vol trots zal wapperen in de wind. Het is niets vergeleken met het feest dat werd gehouden in 1973, toen het Verenigd Koninkrijk toetrad tot de Europese Economische Gemeenschap. Wellicht is er ook minder tijd om te vieren; als de aftelklok op Downing Street nul aangeeft, start de nieuwe race tegen de klok om voor het einde van het jaar een handelsakkoord te vormen.
Maar hoe deze race tegen de klok eruit komt te zien is nog onduidelijk. Terwijl Boris Johnson zijn best doet om het woord ‘Brexit’ te doen verdwijnen uit de Engelse woordenschat, leeft er bij het publiek maar één vraag: “Wat wil Johnson uit de onderhandelingen halen?” Anders dan de focus op een “zero tariff, zero quota“-deal, hebben Johnson en Brexit-minister Stephen Barclay nog niets losgelaten. De parlementaire controle over het verloop van de gesprekken is beperkt, dus de overheid bepaalt welke informatie het volk krijgt. En dat zit niet alle Britten even lekker.
Want een harde Brexit is nog niet uitgesloten, aldus Brexit-onderhandelaar Michiel Barnier. De race tegen de klok kan nog steeds worden verloren als men vóór 31 december 2020 geen akkoord heeft bereikt over de handelsverhoudingen. Dit met alle gevolgen voor het bedrijfsleven van dien. Afgelopen dinsdag kreeg The Guardian gelekte documenten in handen die aangaven dat de onderhandelingen over het handelsakkoord op 3 maart zullen beginnen, betekenend dat men 10 maanden heeft om tot een overeenkomst te komen. Als je bedenkt dat de EU zeven jaar heeft onderhandeld over het handelsakkoord tussen de EU en Canada, de CETA, is 10 maanden angstaanjagend kort.
Toch spreken de Britten er niet veel over. Iedereen is op de hoogte van de laatste ontwikkelingen, maar er wordt niet meer gediscussieerd. Als ik aan medestudenten vraag hoe ze kijken naar de laatste ontwikkelingen, reageren ze kort maar bondig: “Valt er nog echt iets nuttigs over te zeggen? We wachten af en hopen op het beste.” Liever spreken ze over de Megxit, het weer en de schandalen rondom Prince Andrew.
De komende race tegen de klok gaan de Britten in stilte tegemoet. Wellicht nog uitpuffend van de eerder gelopen races. Wellicht wachtend op meer informatie. Wellicht moe van de discussie. Stil zal het hoe dan ook niet zijn in het Britse parlement of in de Europese Unie. We gaan spannende tijden tegemoet.
Bente studeert politicologie aan University of Exeter in het Verenigd Koninkrijk. In de komende periode schrijft ze voor de Public Affairs Academie blogs over het verloop van de Brexit.