Boekrecensie | De Taal van Leiders
Dat politici zich niet alleen manifesteren in daden maar veelal in woorden, is breed gedragen binnen de maatschappij. Waar in de samenleving veelal wordt gesproken over politici vanuit oneliners als ‘praatjes vullen geen gaatjes’, en binnen het journaille er alles aan gelegen is om goede quotes en politieke statements te ontlokken, is het fijn om wat dieper in te gaan op de daadwerkelijke inhoud van het gesproken woord. Daniel Mizere biedt hierin met zijn boek De Taal van Leiders een goede en diepgaande analyse over de taal van onze politieke leiders.
Mizere hanteert in zijn beschouwende werk een duidelijke structuur, waarin hij de communicatie-strategieën benaderd vanuit het theoretisch kader van Aristoteles: de grondlegger van de retoriek en overtuigingstechniek. Aan de hand van ethos, pathos en logos beredeneert hij hoe en waarom goede communicatieve vaardigheden bijdragen aan het imago van een goed staatsman, en hoe zij deze factoren tot in de puntjes beheersen. Met behulp van feiten, het inspelen op de emotie en het gebruik van de juiste normen en waarden proberen politici ervoor te zorgen de ontvangers goed te informeren, te waarschuwen of te overtuigen.
Doordat er concrete voorbeelden van bewindspersonen uit meerdere landen worden aangeleverd, wordt duidelijk dat de wetmatigheden van communicatie intercultureel zijn. Mizere haalt veelvuldig aan waarom Emmanuel Macron ondanks verwoede pogingen nog altijd gezien wordt als ‘president des riches’, terwijl de communicatiestrategie van Barack Obama ook genoeg kleine elementen bevat die hem als spreker zo enorm sterk maken. Het boek bevat duidelijke analyses die zorgen waarom de woorden van goede politici blijven beklijven in ons geheugen.
Maar ook andere strategische keuzes, zoals het gebruik van de drieslag, metaforen en humor zijn factoren die Mizere in zijn boek niet onbesproken laat. Ook het verschil in kledingstijl van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky voor en na het uitbreken van de oorlog met Rusland geeft aan dat ook non-verbale communicatie essentieel is. Aan het einde van het boek worden de verschillende soorten media waar politici zich laten gelden besproken, maar deze passage biedt weinig nieuwe inzichten in de analyses die het boek naar voren brengt.
Al met al zet Mizere met dit boek fris en neutraal uiteen waarom communicatie cruciaal is voor een goed politicus. Want, zoals hij zelf ook treffend beschrijft, woorden doen ertoe.
