Stakeholdermanagement is voor iedere professional die te maken heeft met public affairs, advocacy of communicatie een belangrijk aspect van zijn of haar werk. Het identificeren van de belangrijkste actoren in de omgeving van jouw organisatie of lobbydoel is een cruciaal onderdeel van iedere public affairsstrategie.
Door de stakeholders rond jouw issue in kaart te brengen weet je met wie je rekening moet houden, en met wie je eventueel samen kan werken op het issue. Dat zorgt er uiteindelijk voor dat je effectiever je belang kan behartigen.
Wat is stakeholdermanagement?
Stakeholdermanagement is het identificeren van de belangrijkste actoren in de omgeving van je issue en vervolgens het aanpassen van je lobbystrategie op die actoren. Je brengt in kaart hoeveel invloed de verschillende actoren hebben, wie je medestanders zijn, maar ook welke actoren juist tegenover jouw belang staan.
In de praktijk kun je starten met stakeholdermanagement door bijvoorbeeld een lijst op te stellen van alle mogelijke actoren die impact hebben rond jouw issue. Vervolgens deel je deze in op medestanders/tegenstanders en veel invloed/weinig invloed. Op die manier kun je in één oogopslag zien hoe het speelveld er uit ziet. Natuurlijk bestaan er veel meer instrumenten om stakeholders in kaart te brengen.
Waarom is stakeholdermanagement belangrijk?
Stakeholdermanagement is een belangrijk instrument om niet verrast te worden door een actie van een onverwachte actor rond je issue. Als je weet wie de actoren zijn met impact op het issue, kun je anticiperen welke argumenten zij naar voren brengen, en welke acties zij uitvoeren om hun doel te bereiken.
Stakeholdermanagement is op deze manier vooral in een instrument om zo effectief mogelijk je belang te behartigen, en niet verrast te worden door andere partijen. Hoewel je natuurlijk niet altijd alle acties van stakeholders ziet aankomen, helpt het al wel dat je weet wie de stakeholders zijn. Daarbij gaat het niet alleen om de bekende actoren, maar ook om de nog onbekende of minder voor de hand liggende, de zogenaamde ‘strange bedfellows’.
Waarvoor zet je stakeholdermanagement in?
Als je de stakeholders geïdentificeerd hebt, is het belangrijk om goede, gerichte communicatie in te zetten richting die stakeholders. Je medestanders kun je benaderen om samen op te trekken, of je acties op elkaar af te stemmen. Als je stakeholders langere tijd bij elkaar weet te krijgen kan dat zelfs leiden tot coalitievorming of andere structurele samenwerkingsvormen.
Met je tegenstanders kun je kijken waarover je het wel eens bent, of tenminste aanvoelen hoe de andere partij in de wedstrijd zit. Als je weet welke argumentatielijn de tegenstander voert, kan je zelf je lobbystrategie hier op aanpassen.
Bekijk onze workshops stakeholdermanagement
Stakeholdermanagement voorbeeld
Een voorbeeld. Als producent van windmolens wil je dat er zoveel mogelijk windmolens worden geplaatst in Nederland. Om rekening te houden met het politieke speelveld maak je een stakeholderanalyse.
Mogelijke stakeholders zouden hierbij kunnen zijn: Rijksoverheid, provincies, gemeenten, omwonenden van windmolenlocaties, milieuorganisaties, en de Vogelbond. Uiteraard zijn dit slechts enkele voorbeelden – in de praktijk zijn er veel meer stakeholders rond ieder issue. Nadat je alle stakeholders hebt geïdentificeerd, deel je ze in in medestanders en tegenstanders. Samen met milieuorganisaties, de Rijksoverheid en provincies trek je vervolgens op om zoveel mogelijk locaties aan te wijzen voor windmolens.
Tegelijkertijd houd je in de gaten dat gemeenten bezwaren kunnen maken tegen windmolens in hun gemeente, en dat de Vogelbond bijvoorbeeld een petitie kan beginnen om de vogels te redden van de windmolenwieken. Doordat je eerst hebt geanalyseerd wat de stakeholders zijn, kan je daar bij het uitvoeren van je strategie rekening mee houden.
Stakeholdermanagement training
Stakeholdermanagement kan op het eerste gezicht best lastig zijn. Hoe weet je wie de actoren zijn die relevant zijn voor jouw belang? Hoe weet je hoeveel impact die actoren hebben? En als je dit weet: hoe draag je dan zorg voor goede, gerichte communicatie richting de voor jou belangrijke stakeholders? Op welke manieren kun je ze bij jouw organisatie of lobbydoel betrekken wanneer dit nodig is?
Om deze vragen en meer te behandelen geven we bij de Public Affairs Academie regelmatig trainingen in stakeholdermanagement. In deze trainingen nemen we je mee langs verschillende modellen uit de theorie, behandelen ew uitgebreid de praktijk en reflecteren we samen op jouw vragen. Aanvullende vragen als coalitievorming en netwerken kunnen ook aan de orde komen in dit soort trainingen.